Okiem prawnika – dziedziczenie spadku

W jakich sytuacjach trzeba zapłacić podatek od spadku?

Po odejściu bliskiej osoby, np. żony czy ojca, z reguły odbieramy spadek. W niektórych sytuacjach niesamowicie cieszy on spadkobierców, bowiem łączy się ze sporymi zyskami. Wówczas trzeba bezwzględnie uiścić podatek do urzędu skarbowego, gdyż omawianą sprawę reguluje ustawa z dnia 23 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Należy mieć na uwadze, że dziedziczy się nie tylko środki pieniężne i działkę, ale też długi. Jeśli krewny nie rozliczy ich podczas swojego życia, po krótkim czasie przechodzą na pozostałych członków rodziny. Można się przed tym oczywiście uchronić, np. wyrzekając się dziedziczenia przyjmując stosowną umowę. Warto iść do dobrego prawnika, który przybliży nam zawiłości prawa oraz zaproponuje, w jaki sposób mamy postępować.

Od czego konkretnie trzeba zapłacić podatek?

Przedmiotem opodatkowania są na przykład: spadkobranie zwyczajne, dziedziczenie określonego w testamencie, zachowek (jeżeli spadkobierca był przeoczony w testamencie), depozyty bankowe (w owym przypadku zmarły członek rodziny musi obowiązkowo oddać tzw. dyspozycję na wypadek śmierci), kapitały inwestycyjne, jak i całkowity majątek występujący w innym kraju (ale w tym miejscu w trakcie otwarcia spadku osoba otrzymująca spadek musi obowiązkowo być obywatelem Polski bądź być polskim podatnikiem).

Powinniśmy spłacić również podatek wtedy, gdy uprawomocni się zarządzenie sądu w kwestii dziedziczenia. Słowem, jeśli sąd zaaprobuje zyskanie spadku. W przypadku kiedy zatrudniamy w takiej kwestii adwokata, to on musi koniecznie nam przekazać zarządzenie sądu. Prawie tak samo jest wtedy, gdy akt notarialny zaświadczający dziedziczenie będzie zarejestrowany.

Czy są jakieś kwoty wolne od podatku?

Istnieje mnóstwo sytuacji życiowych, w jakich nie trzeba pokrywać podatku od dziedziczenia albo darowizny. W przepisach ujmuje się trzy grupy podatkowe. Do pierwszej zalicza się najbliższa rodzina: mąż, synowa czy teściowie. Do drugiej przynależą dzieci brata, zstępni pasierbów czy małżonkowie rodzeństwa. Do trzeciej grupy zaliczają się następni nabywcy majątku. Sumy wolne od podatku są ustalane zgodnie z kategorią, do której należy spadkobierca. Dla pierwszej grupy jest to opłata orientacyjnie 10.000 zł, dla drugiej – więcej niż 7.000 zł, natomiast dla trzeciej – prawie 5.000 zł. W przypadku, jeżeli wartość spadku w sumie nie przewyższy wspomnianych powyżej kwot, krótko mówiąc nie musimy dawać żadnych formularzy do urzędu skarbowego.

Jednak, jeżeli dostaniemy spadek, którego wartość będzie dużo wyższa aniżeli opłata zwolniona od podatku, w takiej sytuacji trzeba złożyć zaświadczenie podatkowe. Trzeba zrealizować to w urzędzie znajdującym się w rejonie zamieszkania spadkobiercy w czasie jednego miesiąca od dnia usankcjonowania wyroku sądu. Później otrzymamy konkretną decyzję urzędu o wysokości podatku, jaki należy opłacić w ciągu 14 dni. Podatek waha się w obrębie od kilku do kilkunastu procent i jest uzależniony od przynależności do konkretnej kategorii podatkowej.

Zrzeczenie się dziedziczenia – przepisy, umowy, przywrócenie prawa

Jednomyślnie z prawem każdy dziedzic ma szansę zrzeczenia się przejęcia spadku, np. w przypadku, kiedy po zmarłym bracie pozostają jakieś długi. Podług kodeksu cywilnego (art. 1048) spadkobierca czasami może zawrzeć umowę z przyszłym spadkodawcą, w jakiej odstępuje od dziedziczenia. Wspomnianą zgodę musimy podpisać przed otwarciem spadku i jest ona tworzona w wypadku śmierci testatora. Ugodę trzeba obowiązkowo zalegalizować u rejenta, bo w innym przypadku będzie nieważna.

Trzeba mieć na uwadze, iż pierwszym z nadrzędnych rezultatów zrzeczenia się dziedziczenia jest całkowite wyłączenie z dziedziczenia dzieci, wnuków i pozostałych krewnych. Bynajmniej nie powinniśmy także w takiej sytuacji przyjąć zachowku.

Po zrezygnowaniu z spadku mamy możliwość wnioskować o odtworzenie takiego prawa w dwóch sytuacjach:

1. Testator wprowadza nas w akcie „ostatniej woli” – w tym przypadku wcale nie chodzi o dziedziczenie z upoważnienia określonej ustawy, tylko o spadkobranie z ramienia testamentu.

2. Możemy iść po raz drugi do rejenta i przyjąć umowę o przywrócenie prawa do dziedziczenia.

Kto może otrzymać zachowek?

Każdy z nas ma uprawnienie do napisania testamentu oraz wyłączenia z niego wybranych członków rodziny, przykładowo takich, którzy nigdy nie byli nami zainteresowani. Ponadto jedyną osobą wprowadzoną do testamentu będzie ktoś spoza rodziny. Zachowek należy się dzieciom, wnukom, osobom w związku małżeńskim oraz rodzicielom, którzy:

• Krótko mówiąc nie byli w akcie ostatniej woli wydziedziczeni
• Bynajmniej nie odstąpili od spadku
• Nie zakwestionowali spuścizny
• Nie byli wzięci za niemoralnych
• Jeśli chodzi o małżonka – jeśli nie doszło do rozpadu pożycia z winy ewentualnego następcy

Jeśli zaintrygował Cię niniejszy tekst, kliknij w link obok – Prawnik Toruń – a odnajdziesz o wiele więcej informacji, np. konsultacje prawne.