Chirurgia twarzowo-szczękowa to dziedzina medycyny, łączącej ze sobą elementy medycyny ogólnej, chirurgii stomatologicznej i plastycznej. Polega na leczeniu chorób jamy ustnej także zębów, tkanek miękkich, szczęki oraz twarzoczaszki.
Na oddział chirurgii twarzowo-szczękowej przyjmują zawiłe przypadki, takie jak uszkodzenia lub odkształcenie jamy ustnej. Dotyczy to też leczenia chronicznych stanów zapalnych i ekstrakcji zębów mądrości, redukcji wad zgryzu, czy aplikowania implantów.
Chirurg szczękowo-twarzowy, nie zajmuje się tym samym, co lekarz dentysta. Mają podobny zakres działania, jednak to dwie odrębne dziedziny zabiegowe. Dział stomatologiczny trudni się leczeniem tylko w zakresie jamy ustnej. Podczas gdy chirurgia szczękowa obejmuje leczenie w obrębie twarzowej części czaszki, a zatem jest bardziej rozległym pojęciem.
NA CZYM POLEGA PRACA CHIRURGA SZCZĘKOWEGO?
Zniekształcenia twarzy i wady zgryzu
Odkształcenie twarzy na skutek nabytych lub wrodzonych wad zgryzu, takich jak: wysunięta żuchwa, tyłozgryz, zgryz głęboki czy zgryz otwarty to jedne z najpowszechniejszych problemów, w których specjalizuje się chirurg szczękowy. Zmiana twarzoczaszki może również nastąpić w przypadku urazów mechanicznych – wypadku samochodowego, upadku lub pobicia. Chirurg szczękowo-twarzowy może też podnieść walory estetyczne twarzy pacjenta, formując pożądany wygląd czy proporcje podbródkowi.
Zęby zatrzymane
Zatrzymanie zębów jest wtedy, gdy przestają rosnąć, ale nie wychodzą ponad błonę śluzową albo kształcą się w środku kości. Powoduje to groźny stan zapalny, mogą też przemieszczać sąsiednie zęby w inne, co wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami bólowymi. Zwykle zatrzymanie zębów dotyczy ósemek. Chirurg szczękowo-twarzowy gwarantuje ich usunięcie.
Stan zapalny, torbiel lub guz w jamie ustnej
Zaangażowanie chirurga szczękowo-twarzowego to niezbędne działanie, kiedy guz lub torbiel pojawia się w trudno dostępnym miejscu lub w okolicach zatok szczękowych. Chirurg również leczy stany zapalne kości, pochodzące od zębów.
Złamania kości żuchwy
Do złamań może dojść na skutek wypadku, mocnego uderzenia albo urazu. Tego rodzaju zabiegi chirurgii twarzowo-szczękowej odbywają się w miejscowym znieczuleniu. W skomplikowanych przypadkach aplikuje się ogólne znieczulenie. W punkcie złamania zwykle umiejscawiane są specjalne protezy, szyny bądź metalowe mikropłytki. Przybierają one różne kształty, z uwagi na możliwość nadawania im dobranego kształtu, do uszkodzonej kości.
Resekcja korzeni zębów
Ten zabieg wykonuje się głównie na zębach jedno-korzeniowych zwłaszcza w przypadku, gdy zmiany w wierzchołku korzenia doprowadzają do stanów zapalnych żuchwy. Kwalifikują się też efekty choroby w pobliżu wierzchołka korzenia, zapalanie w wyniku obecności ciała obcego, rozłamu korzenia zęba z martwą miazgą. W przypadku resekcji nie ma konieczności wyrywania całego zęba. Zwalcza się głównie powody dolegliwości. Wyrywany jest tylko zepsuty ułamek korzenia. Pacjent jest pod znieczuleniem podczas zabiegu. Po usunięciu zmienionej tkanki razem z wierzchołkiem korzenia, osłania przed ryzykiem kolejnego stanu zapalnego, dzięki uszczelnieniu kanału i uzupełnieniu ubytku.
Sprowadzenie do łuku zębów zatrzymanych
Zwykle dotyczy kłów. Kiedy ząb, w procesie wzrostu miał niewiele miejsca w szczęce albo został wykrzywiony, ortodoncyjnie wprowadza się go do łuku zębowego. Po określeniu jego położenia diagnostyką radiologiczną, odsłania się go chirurgicznie i zakłada zamek ortodontyczny, by osiągnął właściwe miejsce w łuku zębowym.
Implanty
Ubytki w uzębieniu są rezultatem rozmaitych powodów. Zwykle jest to pomijanie higieny jamy ustnej, osteoporoza czy cukrzyca, wypadek albo palenie tytoniu. Chirurg szczękowo-twarzowy, zapewnia możliwość uzupełnienia braków zębowych, poprzez wszczepienie implantów zębów. Taki zabieg ma wiele zalet, na przykład gwarantuje pełną estetykę i funkcje, podobne do pozostałych zębów.
Plastyczność tkanki kostnej i tkanek miękkich
Chirurg szczękowo-twarzowy przeprowadza zabiegi na tkankach miękkich i kostnych, aby naprawić estetykę twarzy. Odbywają się też przed wszczepieniem implantów zębowych czy leczeniem protetycznym. Kuracja ma wtedy na celu usunięcie wszelkiego rodzaju nierówności, fałdek czy zgrubień, żeby jama ustna realizowała warunki utrzymania ruchomej protezy. Te zabiegi obejmują też rozszczepienie wyrostka zębodołowego, zwiększenie gęstości tkanki kostnej albo polepszenia dna jamy nosowej i zatoki szczękowej.
Co jeszcze należy wiedzieć?
Na konsultację u chirurga szczękowego potrzebne jest skierowanie. Może je wystawić każdy każdego lekarza – nie tylko stomatologa, ale też lekarza rodzinnego. Jedynie pacjenci w ostrych stanach zapalnych lub po urazach przyjmowani są bez skierowania.
Warto wspomnieć, że chirurgia szczękowo-twarzowa jest dostępna na NFZ w placówkach, które mają zawarte umowy na świadczenia z działu chirurgii szczękowej. Czas oczekiwania zwykle jest zależny od ilości pacjentów i wielkości miasta.